Siwan, Boneddiges Cymru Siwan oedd merch anghyfreithlon y Brenin John o Loegr. Nid yw ei bywyd cynnar wedi’i ddogfennu, ond ymddangosodd ym myd hanes yn sydyn oddeutu 1205 pan briododd â Llywelyn Fawr

Abaty Aberconwy Cerddwch, seiclwch neu gyrrwch i dref gaerog gyfareddol Conwy, lle gallwch archwilio'r Castell a'n harddangosfa gerllaw ar dywysogion Gwynedd.

Abaty Cwmhir

Y Bala Yn y Bala, dim ond chwe milltir i ffwrdd, fe welwch gynllun y fwrdeistref ganoloesol sy'n amgylchynu mwnt y dref, Tomen y Bala.

Eglwys Gadeiriol Bangor

Carn Fadryn Oes awydd her arnoch? Gallwch weld canrifoedd o hanes yn datblygu ar raddfa fawr ar gopa Carn Fadryn.

Castell Carndochan Yn y Bala, dim ond chwe milltir i ffwrdd, fe welwch gynllun y fwrdeistref ganoloesol sy'n amgylchynu mwnt y dref, Tomen y Bala.

Castell Criccieth

Castell Cynfael Pendronwch dros adfeilion dirgel Castell Prysor gerllaw, gyda'i sylfeini castell ac olion o dai allan.

Castell Deganwy Croeswch afon Conwy i Gastell Deganwy, sedd gynnar bwysig i reolwyr Gwynedd, a chartref Maelgwn Tal.

Castell Dolbadarn Teithiwch drwy berfeddwlad Eryri i ymweld â Chastell Dolbadarn, gyda'i dŵr crwn cain a'i olygfeydd dramatig o Lyn Padarn, a gafodd ei adeiladu gan Llywelyn Fawr i ddiogelu'r porfeydd brenhinol.

Castell Dolwyddelan Gadewch i'ch dychymyg fynd ar gyfeiliorn yng nghanol adfeilion rhamantus Castell Dolwyddelan.

Castell Prysor Mwynhewch olygfeydd gwych wrth adfeilion Castell Cynfael. Cafodd y castell cynnar hwn ei ddinistrio gan y tywysogion yn eu brwydr ddiddiwedd am bŵe.

Castell y Bere Ewch i Gastell y Bere trawiadol, a gafodd ei adeiladu gan Llywelyn Fawr. Y castell hwn ym Mro llawn golygfeydd Dysynni yw'r un olaf i gwympo i ddwylo'r Saeson.

Abaty Cymer Peidiwch â cholli'r cyfle i weld Abaty Cymer, gyda'i fwau ysgubol a'i ffenestri lansed o'r 13eg ganrif.

Dinas Emrys Dringwch i ddarganfod hud Dinas Emrys - bydd yn werth chweil.

Castell Dolforwyn

Castell Ewloe

Eglwys Llanrhychwyn Mwynhewch awyrgylch heddychlon Eglwys Llanrhychwyn gerllaw, mae rhannau ohoni'n dyddio i'r 11eg ganrif.

Bryn a Llys Euryn

Llys Rhosyr Ewch am Niwbwrch i ymweld â Llys Rhosyr, yr unig lys brenhinol lle gallwch weld cynllun tir yr adeiladau gwreiddiol.

Priordy Penmon Dilynwch lwybr yr arfordir i ben dwyreiniol Ynys Môn, lle mae crio'r gwylanod a gwyntoedd iach y môr yn atseinio trwy adfeilion Priordy Penmon.

Dinas Emrys - Y Ddraig Goch Darganfyddwch Ddinas Emrys, cartref mytholegol y ddraig goch - symbol cenedlaethol Cymru. Mae'r cadarnle hwn, sy'n edrych dros un o'r prif lwybrau trwy Eryri, yn hoelio'r sylw mewn tirwedd syfrdanol.

Eglwys Sant Beuno Cymerwch seibiant yn eglwys gyfareddol Sant Beuno, y Sant Cymraeg cynnar enwog.

Eglwys Sant Grwst, Llanrwst Ewch tua'r gogledd i dref farchnad dlos Llanrwst ac Eglwys Sant Grwst. Mae ei chapel bach yn lletya arch garreg Llywelyn Fawr, a chodwyd Carreg Llywelyn mewn teyrnged iddo.

Eglwys y Santes Fair a Sant Nicolas, Biwmaris

Eglwys y Santes Fair, Beddgelert

Eglwys y Santes Fair, Trefriw Ewch i'r arddangosfa ar Llywelyn Fawr a'i dywysoges o Loegr yn Eglwys y Santes Fair gerllaw yn Nhrefriw. Chwiliwch am y ddau yn y ffenestr gwydr lliw hardd.

Eglwys Sant Mihangel, Betws-y-Coed Teithiwch i lawr i afon Conwy i Fetws-y-coed hyfryd a dewch wyneb yn wyneb gyda thywysog o'r 14eg ganrif yn Eglwys Sant Mihangel.

Carreg Llywelyn Ewch tua'r gogledd i dref farchnad dlos Llanrwst ac Eglwys Sant Grwst. Mae ei chapel bach yn lletya arch garreg Llywelyn Fawr, a chodwyd Carreg Llywelyn mewn teyrnged iddo.

Tomen Castell

Tomen y Rhodwydd

Ynys Enlli Os ydych chi'n mwynhau myfyrdod tawel, peidiwch â cholli'r cyfle i ymweld ag Abaty Awstinaidd anghysbell a digysgod y Santes Fair ar Ynys Enlli.

Aberffraw Ewch ymhellach tua'r gorllewin i Aberffraw; roedd hon yn sedd pŵer cyn bwysiced i'r tywysogion cynnar fel bod Llywelyn Fawr wedi galw ei hun yn 'Dywysog Aberffraw ac Arglwydd Eryri'.

Abergwyngregyn

Tirwedd Nantgwynant Dringwch i ddarganfod hud Dinas Emrys - bydd yn werth chweil.

Madog ap Llywelyn Arweinydd gwrthryfel yn erbyn y Saeson yn 1294 sy’n llosgi tref Caernarfon

Owain Glyndwr Un o wrthryfelwyr mwyaf Cymru erioed, a’r Cymro olaf i ddal y teitl Tywysog Cymru