Dilynwch ôl-troed y pererinion i safle a ffynnon sanctaidd

Dyma eglwys ryfeddol mewn plwyf ynysig ar lwybr y pererinion sy’n arwain at Ynys Enlli. Mae Eglwys Beuno Sant yn dyddio’n bennaf yn ôl i ddiwedd y 15fed ganrif neu i ddechrau’r 16eg ganrif ond fe saif ar sylfeini safle llawer cynharach.

Yn ôl y sôn roedd Beuno Sant yn un o ddisgynyddion tywysogion Powys a dywedwyd ei fod wedi sefydlu clas, mynachlog a chanolfan dysg Geltaidd, ar dir a roddwyd iddo gan Cadfan, Brenin Gwynedd a’i wraig Afandreg Ddu. Y dyddiad traddodiadol a nodir ar gyfer sefydlu’r clas yw 630.

Heddiw, mae’r eglwys yn arddangos sawl enghraifft odidog o bensaernïaeth Perpendicwlar. Yn eu mysg mae to pren hyfryd, seddau côr a sgrin y grog wedi’u cerfio sy’n dyddio yn ôl i’r 16eg ganrif, pulpud siâp octagon gyda phaneli a llwybr pont faril. Mae’r eglwys 16eg ganrif yn cynnwys croes garreg arysgrifenedig a adwaenir fel Maen Beuno a chredir ei bod yn dyddio yn ôl i’r 8fed ganrif. Yn y tiroedd drws nesaf i’r eglwys saif deial haul a chredir ei fod yn dyddio yn ôl i’r 10fed ganrif. Fodd bynnag, mae’n ddigon posib bod y maen hir y mae wedi’i gerfio ohono yn llawer hŷn. Fe’i defnyddiwyd fel pont droed ar draws ffrwd Glan-Môr gerllaw yn Aberdesach am sawl blwyddyn cyn iddo gael ei ddychwelyd i’r eglwys ym 1930.

Nepell i ffwrdd o’r eglwys saif ffynnon sanctaidd Beuno Sant, sy’n dyddio yn ôl i’r canol oesoedd. Mae’r ffynnon yn cynnwys basn carreg gyda wal a meinciau o’i hamgylch. Ers amser maith, dyweder y gall ei dyfroedd iachau sawl anhwylder.

Efallai y bydd cerddwyr yn dymuno ymuno â Llwybr Arfordirol Cymru o’r safle hwn gan ei fod wedi’i leoli dafliad carreg o’r eglwys.

Mae Taith Sain a Teithlen wedi eu creu ar gyfer y safle hon.  I’w llawrlwytho ewch i’r dudalen yma

 

 

Dogfen

Cynllun Eglwys Clynnog Church Map application/pdf / 0.16 MB Paneli Dehongli Eglwys Sant Beuno / St Beuno Church Interpretation Panels application/pdf / 1.86 MB

• Mynediad i gludiant gyhoeddus
• Parcio
• Pwynt Gwybodae-th
• Pramiau
• Mynediad i Gadair Olwyn

Amseroedd Agor

Pasg - Hydref 10.00am – 5.00pm - eglwys trwy apwyntiad. Ffynnon ar agor o hyd

Cost Mynediad

Mynediad am Ddim

Cyfeiriadau

Ffordd

Mae'r pentref oddi ar y ffordd osgoi A499 Caernarfon i Bwllhelli. Mae'r ffynnon i'r de o'r pentref ac yn gyfagos i'r prif ffordd.

Tren

Bangor - 19 milltir, Pwllheli - 11 milltir

Bws

Gorsaf bws tu allan i Swyddfa'r Post

Beic

Llwybr beicio yn ymyl yr A499

Manylion Mynediad

Mynediad cadair olwyn drwy'r drws llydan (wedi ei arwyddo)

Manylion Ymarferol

Rhif Cyfeirnod Grid Llawn (Eglwys): SH 414497 (Ffynnon): SH413494 Mapiau Landranger yr Arolwg Ordnans: 115

Traveline Cymru

Sustrans

Cysylltu

Cyfeiriad

Egwys Sant Beuno, Clynnog Fawr, LL54 5AQ